Serwis polonistyczny © Matura 2025
Najczęstsze błędy w pracach pisemnych

Najczęstsze błędy językowe

  • stosowanie niewłaściwych zaimków lub form cza­sowników w odniesieniu do rzeczowników oznaczających grupę osób, ale występujących formalnie tylko w liczbie pojedynczej („młodzież”, „szlachta”!); błąd ciągnie się niekiedy przez kilka zdań
    • Przykład:„Młodzież opisana w „Kamieniach na szaniec” występowała przeciwko okupantowi. Byli oni zaangażowani w ruch oporu...” (prawidłowo: „Była ona zaangażowana w ruch oporu”). „Szlachta z Dobrzynia to przykład szlachty zaściankowej. Pracowali oni jak chłopi, ale...” (powinno być „Pracowała ona jak chłopstwo, ale...”)
  • używanie form liczby mnogiej wyrazów, które jej nie mają (np. „Utwory mają różne problematyki - powinno być np. „Utwory dotyczą różnych problemów”)
  • błędy frazeologiczne (np. „poniósł on zwycięstwo” – zamiast „odniósł”)
  • błędy fleksyjne (np. „wersa zamiast „wersu”)
  • powtarzanie tych samych wyrazów w bliskim sąsiedz­twie, np. „Jacek Soplica był szlachcicem, który był znany w swoim otoczeniu. Był odważny, śmiały, towarzyski”
  • niezręczne rymowanie sąsiadujących ze sobą słów czy fragmentów zdań („pierwszy z wierszy”, „powstanie pytanie, czy to jest zadanie...”)
  • naiwne sformułowania typu: „autor miał na myśli”. „Szymborska mówi nam”...autor myśli, że” (lepiej napisać np.: „z wiersza wynika”, „w utworze mowa o...”, „w tekście sugeruje się...”, „podmiot liryczny wyraża...”)
  • naiwne sformułowania typu:”autor miał na myśli”. „Szymborska mówi nam”...autor myśli, że” (lepiej napisać np.: „z wiersza wynika”, „w utworze mowa o...”, „w tekście sugeruje się...”, „podmiot liryczny wyraża...”)
  • nielogiczne sformułowania wynikające z niezrozu­mienia znaczenia wyrazów (np. „Kuklinowski zawdzięczał Kmicicowi śmierć”, „Bohater przeżył pozytywne rozcza­rowanie”)
  • niezręczne sformułowania, które trudno zdefinio­wać, wynikające z użycia wyrazów w niewłaściwych kontekstach.
  • Przykład: Wiersz „Monolog dla Kasandry” jest przykładem użycia motywu kobiety w literaturze”.
  • błędy dotyczące użycia imiesłowów („idąc do domu padał deszcz” - nie tak wyraziste, ale uważaj na nie)
  • pleonazmy („utwór kończy się szczęśliwym zakończe­niem”

 

  1. pisanie streszczeń zamiast rozważania zagadnień
  2. stawianie tezy w formie zdania pytającego lub przypuszczenia (hipoteza) zamiast zdania oznajmującego (tezę wyraża zdanie twierdzące)
  3. opisywanie biografii bohatera zamiast charakteryzowania, rozważania postaw czy decyzji
  4. opis epoki lub biografii pisarza zamiast analizy dzieła lub motywu
  5. przepisywanie fragmentów podręcznika na podobny temat
  6. tzw. kompleks ucznia - bezwarunkowe zgadzanie się z tematem, bez względu na własne zdanie czy dwuznaczność sformułowania
  7. powtarzanie słów, zdań o tej samej budowie, niekonsekwencje w rozumowaniu
  8.  typowe  „lanie wody” - czyli pisanie o niczym

Tekst kultury to: obraz, film, rzeźba, plakat, piosenka, opera, utwór muzyki klsycznej, fresk, grafika, dzieło architektoniczne, exlibris, reklama... itd. oraz tekst literatury pięknej (również gatunki synkretyczne i z pogranicza publicystyki) - wiersz liryczny, powieść, nowela, dramat właśiwy, esej, felieton, reportaż... etc. Tekstem kultury może być nawet miasto lub kraj.


Wyróżniamy następujące teksty kultury:

  • pisane (np. artykuł prasowy, esej, powieść, wiersz, dramat, felieton...),
  • wizualne (np. fotografia, obraz, rzeźba, mural, graffiti, plakat, instalacja, reklama),
  • audialne (np. utwór instrumentalny, piosenka, audycja radiowa),
  • wirtualne (np. gra komputerowa, blog, hipertekst),
  • audiowizualne (np. film, teledysk, program telewizyjny, happening, reklama)

 

W górę