Najczęstsze błędy w pracach pisemnych
Najczęstsze błędy językowe
- stosowanie niewłaściwych zaimków lub form czasowników w odniesieniu do rzeczowników oznaczających grupę osób, ale występujących formalnie tylko w liczbie pojedynczej („młodzież”, „szlachta”!); błąd ciągnie się niekiedy przez kilka zdań
- Przykład:„Młodzież opisana w „Kamieniach na szaniec” występowała przeciwko okupantowi. Byli oni zaangażowani w ruch oporu...” (prawidłowo: „Była ona zaangażowana w ruch oporu”). „Szlachta z Dobrzynia to przykład szlachty zaściankowej. Pracowali oni jak chłopi, ale...” (powinno być „Pracowała ona jak chłopstwo, ale...”)
- używanie form liczby mnogiej wyrazów, które jej nie mają (np. „Utwory mają różne problematyki - powinno być np. „Utwory dotyczą różnych problemów”)
- błędy frazeologiczne (np. „poniósł on zwycięstwo” – zamiast „odniósł”)
- błędy fleksyjne (np. „wersa zamiast „wersu”)
- powtarzanie tych samych wyrazów w bliskim sąsiedztwie, np. „Jacek Soplica był szlachcicem, który był znany w swoim otoczeniu. Był odważny, śmiały, towarzyski”
- niezręczne rymowanie sąsiadujących ze sobą słów czy fragmentów zdań („pierwszy z wierszy”, „powstanie pytanie, czy to jest zadanie...”)
- naiwne sformułowania typu: „autor miał na myśli”. „Szymborska mówi nam”... „autor myśli, że” (lepiej napisać np.: „z wiersza wynika”, „w utworze mowa o...”, „w tekście sugeruje się...”, „podmiot liryczny wyraża...”)
- naiwne sformułowania typu:”autor miał na myśli”. „Szymborska mówi nam”... „autor myśli, że” (lepiej napisać np.: „z wiersza wynika”, „w utworze mowa o...”, „w tekście sugeruje się...”, „podmiot liryczny wyraża...”)
- nielogiczne sformułowania wynikające z niezrozumienia znaczenia wyrazów (np. „Kuklinowski zawdzięczał Kmicicowi śmierć”, „Bohater przeżył pozytywne rozczarowanie”)
- niezręczne sformułowania, które trudno zdefiniować, wynikające z użycia wyrazów w niewłaściwych kontekstach.
- Przykład: Wiersz „Monolog dla Kasandry” jest przykładem użycia motywu kobiety w literaturze”.
- błędy dotyczące użycia imiesłowów („idąc do domu padał deszcz” - nie tak wyraziste, ale uważaj na nie)
- pleonazmy („utwór kończy się szczęśliwym zakończeniem”)
- pisanie streszczeń zamiast rozważania zagadnień
- stawianie tezy w formie zdania pytającego lub przypuszczenia (hipoteza) zamiast zdania oznajmującego (tezę wyraża zdanie twierdzące)
- opisywanie biografii bohatera zamiast charakteryzowania, rozważania postaw czy decyzji
- opis epoki lub biografii pisarza zamiast analizy dzieła lub motywu
- przepisywanie fragmentów podręcznika na podobny temat
- tzw. kompleks ucznia - bezwarunkowe zgadzanie się z tematem, bez względu na własne zdanie czy dwuznaczność sformułowania
- powtarzanie słów, zdań o tej samej budowie, niekonsekwencje w rozumowaniu
- typowe „lanie wody” - czyli pisanie o niczym
Tekst kultury to: obraz, film, rzeźba, plakat, piosenka, opera, utwór muzyki klsycznej, fresk, grafika, dzieło architektoniczne, exlibris, reklama... itd. oraz tekst literatury pięknej (również gatunki synkretyczne i z pogranicza publicystyki) - wiersz liryczny, powieść, nowela, dramat właśiwy, esej, felieton, reportaż... etc. Tekstem kultury może być nawet miasto lub kraj.
Wyróżniamy następujące teksty kultury:
- pisane (np. artykuł prasowy, esej, powieść, wiersz, dramat, felieton...),
- wizualne (np. fotografia, obraz, rzeźba, mural, graffiti, plakat, instalacja, reklama),
- audialne (np. utwór instrumentalny, piosenka, audycja radiowa),
- wirtualne (np. gra komputerowa, blog, hipertekst),
- audiowizualne (np. film, teledysk, program telewizyjny, happening, reklama)